Spis treści:
- Jakie informacje przekazują firmy o incydentach danych?
- Dlaczego należy natychmiast zmienić hasło?
- Dlaczego aktywacja dwuetapowego uwierzytelniania (2FA) jest istotna?
- Na co uważać w przypadku wiadomości phishingowych i oszustw na portalach społecznościowych?
Jakie informacje przekazują firmy o incydentach danych?
Firmy, które padły ofiarą ataku, zazwyczaj informują klientów o możliwym naruszeniu oraz przekazują wskazówki, co należy zrobić dalej. W przypadku Adidas okazało się, że choć dane kontaktowe uległy skradzeniu, to hasła oraz dane płatnicze nie zostały naruszone. Należy zwrócić uwagę na następujące sygnały:
- Otrzymanie e-maila od firmy, której usług używasz, z informacją o wycieku danych.
- Komunikaty zawierające odnośnik do strony FAQ lub punktu kontaktowego w celu uzyskania wsparcia.
- Możliwość uzyskania bezpłatnego monitoringu danych lub kredytowego oferowanego przez firmę.
Warto zatem obserwować swoją skrzynkę pocztową i nie ignorować wiadomości od podmiotów, z których usług korzystaliśmy.
Dlaczego należy natychmiast zmienić hasło?
Po każdej informacji o możliwym wycieku danych albo korzystaniu z usług danej firmy zaleca się natychmiastową zmianę hasła. Eksperci podkreślają, że stosowanie tego samego hasła na wielu stronach znacząco podnosi ryzyko. Podstawowe zasady tworzenia hasła są następujące:
- Co najmniej 12 znaków.
- Kombinacja liter wielkich i małych, cyfr oraz symboli.
- Nie używanie łatwych do odgadnięcia fraz typu imię, data urodzenia czy nazwa ulubionej drużyny.
- Korzystanie z menedżera haseł, który umożliwia przechowywanie unikatowych haseł dla różnych kont.
Wskazane jest, by zmienić także każde inne konto, gdzie zostało użyte identyczne lub bardzo podobne hasło.
"Dobrym sposobem na stworzenie trudnego do złamania hasła jest połączenie trzech przypadkowych słów w jedno." - Narodowe Centrum Bezpieczeństwa Cybernetycznego (Wielka Brytania)
Dlaczego aktywacja dwuetapowego uwierzytelniania (2FA) jest istotna?
Dwuetapowe uwierzytelnianie, znane również jako "wieloskładnikowe uwierzytelnianie", stanowi ważną warstwę ochrony konta - nawet jeśli hasło zostanie skradzione. Proces ten polega na połączeniu czegoś, co użytkownik zna (hasło) z czymś, co posiada (kod SMS, aplikacja uwierzytelniająca) lub czymś, czym jest (np. odcisk palca). Jednak nawet 2FA ma swoje ograniczenia - możliwe są zaawansowane ataki, jak np. "atak na monity MFA". Warto więc:
- Włączyć 2FA dla wszystkich usług, które to umożliwiają (e-mail, bankowość, zakupy).
- Zrezygnować z kodów SMS na rzecz aplikacji uwierzytelniającej lub klucza sprzętowego, jeśli jest taka możliwość.
- Monitorować aktywność logowań i natychmiast reagować na podejrzane powiadomienia.
"Rozważ użycie menedżera haseł, aby generować i przechowywać silne, unikatowe hasła." - Firma NordVPN
Na co uważać w przypadku wiadomości phishingowych i oszustw na portalach społecznościowych?
Po cyberincydencie przestępcy często przeprowadzają kampanie phishingowe - podszywają się pod firmę, której atak dotknął, by wyłudzić dane lub dostęp. Na portalach społecznościowych lub komunikatorach obserwujemy wzrost oszustw typu "Cześć Mamo", gdzie ktoś podszywa się pod członka rodziny i prosi o natychmiastowy przelew. Dlatego należy:
- Nie klikać w linki ani nie pobierać załączników od nadawców, których nie weryfikujesz.
- Weryfikować numer telefonu lub adres e-mail, jeśli kontakt wygląda podejrzanie.
- Sprawdzić, czy nadawca faktycznie reprezentuje daną firmę - poprzez oficjalne dane kontaktowe.
- Zwracać uwagę na nietypowe prośby o pieniądze lub dane logowania - nawet jeśli wydają się pochodzić od znajomego.
"Możesz otrzymać wiadomości e-mail, połączenia lub SMS-y, które udają, że pochodzą od naszej firmy, dlatego zachowaj ostrożność." - Marks & Spencer
Co robić w celu zminimazlizowania zagrożenia?
- Zmieniaj hasło po otrzymaniu powiadomienia o wycieku.
- Włączaj dwuetapowe uwierzytelnianie tam, gdzie to możliwe.
- Monitoruj swój raport kredytowy i historię płatniczą - by wychwycić próby kradzieży tożsamości.
- Nie zapisuj danych karty płatniczej w każdym sklepie internetowym - ogranicz ich przechowywanie.
- Uważaj na kontakty na mediach społecznościowych - przestępcy często wykorzystują je jako pierwszy punkt ataku.
Cyberzagrożenia nie są jedynie problemem firm - dotykają każdego użytkownika sieci. Dzięki wdrożeniu kilku konkretnych działań użytkownik może znacząco obniżyć ryzyko potencjalnych szkód wynikających z wycieku danych. Regularna zmiana haseł, aktywacja 2FA, czujność wobec phishingu i ograniczenie przechowywania wrażliwych danych to fundamenty bezpiecznego użytkowania usług online.
FAQ
Co zrobić, jeśli moje dane zostały ujawnione w wyniku cyberataku?
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dane zostały ujawnione, natychmiast zmień hasła do wszystkich kont, z którymi byłeś powiązany. Włącz dwuetapowe uwierzytelnianie i monitoruj swoje konta bankowe oraz raport kredytowy. Warto też skontaktować się z firmą, która padła ofiarą ataku, by sprawdzić, czy oferuje bezpłatny monitoring danych.
Jak rozpoznać wiadomość phishingową?
Wiadomości phishingowe często zawierają literówki, nieprawidłowe adresy e-mail i pilne wezwania do działania. Nigdy nie klikaj linków ani nie pobieraj załączników od nieznanych nadawców. Jeśli wiadomość wygląda podejrzanie, skontaktuj się bezpośrednio z firmą przez oficjalny kanał. Zachowaj czujność szczególnie po doniesieniach o cyberatakach na duże marki.
Czym różni się dwuetapowe uwierzytelnianie od zwykłego logowania?
Dwuetapowe uwierzytelnianie (2FA) dodaje dodatkowy poziom ochrony, wymagając oprócz hasła jeszcze potwierdzenia tożsamości (np. kodem z aplikacji, SMS-em lub kluczem sprzętowym). Dzięki temu nawet jeśli hasło zostanie skradzione, osoba trzecia nie uzyska dostępu bez drugiego elementu autoryzacji.
Czy warto korzystać z menedżera haseł?
Tak, menedżer haseł to jedno z najbezpieczniejszych narzędzi do przechowywania danych logowania. Generuje silne, unikalne hasła i automatycznie je uzupełnia. Wybieraj aplikacje z szyfrowaniem end-to-end i reputacją potwierdzoną niezależnymi audytami bezpieczeństwa.
Jak często należy zmieniać hasła?
Eksperci zalecają zmianę haseł co najmniej raz na 3-6 miesięcy lub natychmiast po każdym potencjalnym incydencie bezpieczeństwa. Nie używaj tego samego hasła w wielu serwisach. Nowe hasło powinno być długie (minimum 12 znaków) i zawierać cyfry, litery oraz symbole.
Przypisy:
Adidas - Niemiecka firma założona w 1949 roku przez Adolfa Dasslera, specjalizująca się w produkcji odzieży, obuwia i akcesoriów sportowych. Należy do największych producentów branży sportowej na świecie, obok takich marek jak Nike czy Puma. W ostatnich latach stała się celem cyberataków, w wyniku których ujawniono dane kontaktowe klientów korzystających z jej usług.
Narodowe Centrum Bezpieczeństwa Cybernetycznego (Wielka Brytania) to instytucja powołana w 2016 roku w ramach rządowego programu GCHQ (Government Communications Headquarters). Zajmuje się ochroną infrastruktury krytycznej, edukacją w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz reagowaniem na poważne incydenty sieciowe. NCSC opracowuje także praktyczne wytyczne dla obywateli i przedsiębiorstw w zakresie tworzenia bezpiecznych haseł i ochrony danych.
NordVPN - Międzynarodowa firma zajmująca się bezpieczeństwem internetowym, założona w 2012 roku na Litwie, obecnie działająca globalnie. Oferuje usługi wirtualnej sieci prywatnej (VPN), które zapewniają anonimowość i szyfrowanie połączeń internetowych. NordVPN aktywnie uczestniczy w kampaniach edukacyjnych dotyczących prywatności i ochrony przed cyberatakami.
MFA prompt bombing to rodzaj ataku na systemy zabezpieczone wieloskładnikowym uwierzytelnianiem (Multi-Factor Authentication). Polega na wysyłaniu wielu powiadomień o logowaniu do użytkownika, aż ten zaakceptuje jedno z nich przez nieuwagę. Technika ta stała się popularna wśród cyberprzestępców, gdyż wykorzystuje ludzką nieuwagę i automatyczne reakcje na powiadomienia systemowe.
Marks & Spencer - Brytyjska sieć handlowa założona w 1884 roku przez Michaela Marksa i Thomasa Spencera. Firma prowadzi setki sklepów w Wielkiej Brytanii i na świecie, oferując odzież, żywność i artykuły gospodarstwa domowego. W ostatnich latach padła ofiarą ataków phishingowych, w których oszuści podszywali się pod jej markę, próbując wyłudzić dane osobowe klientów.
Źródło: Consumer FTC, Exabeam, Fulton Bank, Specops Software, The Guardian, YouTube
