czwartek, 22 maj 2025 20:48

Przyjaźń: Czy pies jest lepszy od człowieka?

Czy pies jest najlepszym przyjacielem człowieka? Czy pies jest najlepszym przyjacielem człowieka? fot: unsplash

Najnowsze badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Loránda Eötvösa w Budapeszcie wykazały, że relacje ludzi z ich psami są często oceniane jako bardziej satysfakcjonujące niż z najbliższymi przyjaciółmi czy krewnymi. Wyniki oparto na analizie opinii 717 właścicieli psów, którzy oceniali różne aspekty swoich relacji społecznych.

Badanie wskazuje, że psy pełnią w życiu ludzi wiele ról - od członka rodziny po towarzysza codzienności. Nie zastępują więzi międzyludzkich, lecz oferują coś odrębnego i wyjątkowego.

Spis treści:

Jakie relacje były porównywane w badaniu Uniwersytetu Loránda Eötvösa?

W badaniu uwzględniono odpowiedzi 717 właścicieli psów, zebrane w dwóch okresach: od kwietnia 2011 do lutego 2013 oraz od stycznia 2022 do grudnia 2023. Około 20% uczestników miało dzieci, a około 80% było w związku romantycznym.

Respondenci oceniali swoje relacje z psem, dzieckiem, partnerem, najbliższym krewnym i najlepszym przyjacielem według 13 kryteriów, takich jak: bliskość, niezawodność, satysfakcja, towarzystwo czy równowaga sił. Właściciele psów oceniali więź ze swoim pupilem wyżej pod względem towarzystwa, potrzeby opieki oraz wsparcia emocjonalnego niż w przypadku innych relacji.

Jakie cechy relacji z psem uznano za najważniejsze?

Psy zostały ocenione wyżej niż najlepsi przyjaciele i najbliżsi krewni pod względem uczucia, niezawodności i wsparcia. Uczestnicy badania przyznali, że z psami rzadziej dochodzi do konfliktów i negatywnych interakcji niż w przypadku dzieci, partnerów czy krewnych.

Co istotne, większą satysfakcję z relacji właściciele deklarowali wobec psów niż wobec najbliższej rodziny czy przyjaciół. Różnice między ocenami więzi z psem a z dzieckiem lub partnerem były niewielkie, choć to romantyczni partnerzy uzyskali wyższe noty w kategorii intymności.

Jak badacze tłumaczą specyfikę relacji z psem?

Współautorzy badania wskazali, że relacja między człowiekiem a psem charakteryzuje się silnym wsparciem społecznym, niskim poziomem konfliktów oraz wyjątkową dynamiką władzy. Zdaniem badaczy pies może stanowić ważne uzupełnienie relacji międzyludzkich, a nie ich zastępstwo.

"Psy oferują bardzo pozytywną relację przy minimalnym konflikcie, silne wsparcie społeczne i unikalną możliwość sprawowania pełnej kontroli nad życiem innej istoty." - prof. Enikő Kubinyi


Dr. Borbála Turcsán dodała, że relacja właściciela z psem wykazuje duże podobieństwo do relacji rodzic - dziecko, przy czym ma mniej cech antagonistycznych niż w przypadku więzi rodzinnych.

"Nasze wyniki pokazują, że ta więź nie zastępuje relacji z ludźmi, ale oferuje coś innego - unikalne połączenie cech uzupełniających to, co otrzymujemy od ludzkiej części naszej sieci społecznej." - dr. Borbála Turcsán

Jakie role pełnią psy w różnych etapach życia właścicieli?

Z badań wynika, że psy dostosowują się do potrzeb właścicieli i przyjmują różne role w zależności od ich sytuacji życiowej. Mogą być:

  • Towarzyszami zabaw dla dzieci
  • Przyjaciółmi dla młodych singli
  • Zamiennikami dzieci dla młodych par
  • Figurami brata lub siostry po narodzinach dzieci
  • "Wnukami" dla rodziców, których dzieci się wyprowadziły
  • Głównym źródłem wsparcia dla samotnych osób starszych

Ponadto relacja ta może dostarczać stabilności i czułości w sytuacjach życiowych, w których człowiek doświadcza samotności lub braku wsparcia ze strony otoczenia.

"Pies może być (prawie) wszystkim, czym chcemy, żeby był." - dr. Borbála Turcsán


Badanie podkreśla elastyczność i wszechstronność ról, jakie psy odgrywają w życiu człowieka. Choć relacje z nimi nie są pozbawione asymetrii władzy, jak wskazali autorzy, wiążą się z mniejszą ilością konfliktów i wyższym poziomem pozytywnych doświadczeń niż większość relacji z innymi ludźmi.

Przypisy:

Enikő Kubinyi to profesor i kierowniczka zespołu badawczego Family Dog Project na Uniwersytecie Loránda Eötvösa. Jej specjalizacja to etologia, czyli nauka o zachowaniu zwierząt. Zajmuje się m.in. badaniem zachowań psów domowych, ich zdolności poznawczych oraz relacji z ludźmi. Jest współautorką wielu międzynarodowych publikacji na temat interakcji między psami a ludźmi.

Borbála Turcsán jest badaczką z Uniwersytetu Loránda Eötvösa w Budapeszcie, specjalizującą się w psychologii zwierząt oraz relacjach człowiek–pies. Jest pierwszą autorką omawianego badania, w którym analizowano jakość więzi między właścicielami psów a innymi bliskimi osobami. W swojej pracy naukowej skupia się na analizie emocjonalnych i społecznych aspektów relacji międzygatunkowych.

Źródło: The Guardian