Spis treści:
- Przypadek Deborah i skutki niewyjaśnionego konfliktu
- Urazy są powszechne - badania pokazują skalę zjawiska
- Konsekwencje psychiczne i fizyczne trzymania urazy
- Jak zacząć proces wybaczenia według specjalistów?
- Jakie działania pomagają uwolnić się od przeszłości?
Przypadek Deborah i skutki niewyjaśnionego konfliktu
W drugiej połowie lat 70., podczas spotkania harcerek, Deborah przeżyła coś, czego - mimo upływu niemal półwiecza - nie potrafi zapomnieć. Choć nie pamięta dokładnie, co się wydarzyło, przez 46 lat żywiła silną urazę wobec innej dziewczyny, którą rozpoznaje i regularnie spotyka w swoim mieście. Twierdzi, że tamto zdarzenie miało dla niej ogromne znaczenie, ponieważ harcerstwo kojarzyło się z bezpieczną i radosną przestrzenią.
Obecnie, gdy widuje kobietę w sklepie lub na ulicy, nie odczuwa już silnej złości, jednak uczucie niechęci stale powraca. Mimo że relacja nie miała wpływu na jej codzienne życie, uraza pozostaje tłem dla wielu codziennych sytuacji. Kobieta przyznaje, że nie planuje konfrontacji, ponieważ osoba, o którą chodzi, prawdopodobnie nie pamięta zdarzenia. Według niej to tylko pogłębia frustrację.
Urazy są powszechne - badania pokazują skalę zjawiska
Z badania przeprowadzonego w 2022 roku wynika, że przeciętny dorosły mieszkaniec nosi w sobie sześć uraz. Dla wielu osób to liczba zaniżona. Często są to błahostki, jak spór ze sprzedawcą czy nieudana wizyta u dentysty. W innych przypadkach chodzi o głębokie rozczarowania rodzinne czy zawodowe.
Psycholog dr. Fred Luskin z Uniwersytetu Stanforda tłumaczy, że krótkotrwała złość może dawać chwilową przyjemność dzięki wyrzutowi dopaminy. Jednak przewlekłe pielęgnowanie negatywnych emocji wpływa negatywnie na układ nerwowy i może prowadzić do trudności z odczuwaniem przyjemności w codziennym życiu.
Konsekwencje psychiczne i fizyczne trzymania urazy
Prof. Robert Enright z Uniwersytetu Wisconsin-Madison zwraca uwagę, że długotrwała uraza prowadzi do pogorszenia zdrowia psychicznego i fizycznego. Osoby, które pielęgnują złość, częściej doświadczają depresji, bezsenności i chronicznego stresu. Uwalniane w takich sytuacjach hormony - adrenalina i kortyzol - mogą zwiększać ryzyko chorób serca i osłabienia odporności.
Dr. Elena Touroni z Kliniki Psychologii w Chelsea dodaje, że urazy często wynikają z poczucia niesprawiedliwości. Złość, żal i poczucie zdrady potrafią długo dominować w myśleniu i zaburzać codzienne funkcjonowanie. Dzieje się tak zwłaszcza u osób, które mają silną potrzebę kontroli lub są szczególnie wrażliwe na naruszenie swoich zasad.
Jak zacząć proces wybaczenia według specjalistów?
Dr. Fred Luskin podkreśla, że trzymanie urazy jest oznaką braku skutecznych strategii radzenia sobie z trudnymi emocjami. Uczy ono bezradności i podważa wiarę we własną skuteczność. Prof. Robert Enright radzi zastanowić się, kto tak naprawdę kontroluje sytuację - my, czy nasze emocje.
Dr. Linda Blair sugeruje, aby zadać sobie kilka kluczowych pytań:
- Czy mogę coś zmienić w tej sytuacji?
- Co bym doradził przyjacielowi w podobnej sytuacji?
- Jak mogłoby wyglądać moje życie bez tej urazy?
Jeśli nie da się cofnąć krzywdy, warto rozważyć, czy warto dalej marnować energię na coś, czego nie da się zmienić. Blair podkreśla również, że rozmowa z kimś z zewnątrz - najlepiej niezwiązanym z daną sytuacją - może pomóc spojrzeć na problem z dystansem.
Jakie działania pomagają uwolnić się od przeszłości?
Specjaliści wskazują kilka skutecznych metod na zerwanie z trwającą latami urazą:
- Rozpoznanie i nazwanie krzywdy
- Ograniczenie czasu poświęcanego na rozpamiętywanie
- Praktykowanie technik relaksacyjnych
- Próba dostrzeżenia wspólnego człowieczeństwa i słabości w osobie, która nas zraniła
- Otwartość na zmianę własnej perspektywy
Zrozumienie, że uraza często przynosi więcej szkody trzymającemu ją niż sprawcy, może być pierwszym krokiem do zmiany. Choć nie każda sytuacja kończy się pojednaniem, to decyzja o odpuszczeniu może przynieść wymierne korzyści zdrowotne i emocjonalne.
Przypisy:
Chelsea to dzielnica położona w zachodnim Londynie, w gminie Royal Borough of Kensington and Chelsea. Znana jest z zamożnych mieszkańców, eleganckich kamienic, luksusowych sklepów oraz artystycznej historii. W Chelsea znajdują się liczne galerie sztuki, modne restauracje oraz prestiżowe placówki edukacyjne i medyczne, takie jak Chelsea Psychology Clinic, wspomniana w artykule. Dzielnica ta od lat przyciąga twórców, celebrytów i osoby zamożne, a jej charakterystyczny klimat łączy styl tradycyjny z nowoczesnym.
Źródło: The Guardian
