Spis treści:
- Stephanie Goodhew i Mark Edwards o psychopatii
- Antyspołeczność a zdolność dostrzegania większego obrazu
- Jak testowano uwagę uczestników?
- Cechy charakterystyczne psychopatów
Stephanie Goodhew i Mark Edwards o psychopatii
Badania przeprowadzone przez Stephanie Goodhew i Marka Edwardsa objęły 236 uczestników w wieku od 18 do 40 lat, zamieszkałych w Wielkiej Brytanii. Psychologowie zastosowali skalę Levensona do pomiaru cech psychopatycznych, koncentrując się na trzech kluczowych aspektach: antyspołeczności, egocentryczności oraz braku empatii.
Podczas eksperymentu uczestnikom zaprezentowano tzw. bodźce Navona - obrazy złożone z dużych liter utworzonych z mniejszych liter. Ich zadaniem było zidentyfikowanie pierwszej zauważonej litery, co pozwoliło określić, czy uczestnicy są bardziej skoncentrowani na szczegółach, czy na ogólnym obrazie.
Antyspołeczność a zdolność dostrzegania większego obrazu
Badacze zauważyli, że osoby z wyższymi wynikami w skali antyspołeczności wykazują większą zdolność do szybkiego rozszerzania pola widzenia, co pozwala im efektywnie dostrzegać "szerszy obraz". W praktyce oznacza to, że takie osoby mogą być bardziej świadome sytuacji w szerszym kontekście, ale jednocześnie ignorują subtelne szczegóły.
Wyniki te były istotne jedynie dla cechy antyspołeczności. Nie znaleziono zauważalnego związku między zdolnością do regulacji uwagi a egocentrycznością czy brakiem empatii.
Jak testowano uwagę uczestników?
Eksperymenty polegały na analizie szybkości i dokładności odpowiedzi uczestników na bodźce Navona. Badano zdolność do zmiany koncentracji między "lokalnymi" szczegółami a "globalnym" obrazem. Okazało się, że osoby z wyższymi cechami antyspołecznymi szybciej adaptowały się do nowych sytuacji, co może wyjaśniać ich umiejętność manipulowania i dostosowywania się do różnych okoliczności społecznych.
Badacze podkreślają, że badana grupa była stosunkowo mała i nie obejmowała reprezentatywnej próby globalnej. Dlatego planowane są kolejne badania z większą liczbą uczestników, aby potwierdzić uzyskane wyniki.
Cechy charakterystyczne psychopatów
Psychopatia, która dotyka około 1% populacji, jest zaburzeniem osobowości objawiającym się brakiem empatii, skłonnościami antyspołecznymi oraz impulsywnością. Osoby te często manipulują innymi, wykazują płytkie emocje i mają tendencję do ignorowania społecznych norm i wartości. Przykłady takich postaci przedstawiono w filmach, takich jak "American Psycho" czy "Utalentowany pan Ripley".
Eksperci twierdzą, że psychopatia może mieć zarówno podłoże genetyczne, jak i środowiskowe. Czynniki, takie jak odpowiednie wychowanie, mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju tego zaburzenia.
Nowe odkrycia na temat związku między uwagą a cechami psychopatycznymi pomagają lepiej zrozumieć, jak funkcjonują osoby z tym zaburzeniem, co może mieć praktyczne zastosowanie w diagnostyce i terapii.
Przypisy:
Skala Levensona, znana także jako Levenson Self-Report Psychopathy Scale (LSPR), jest narzędziem służącym do oceny cech psychopatycznych u osób badanych. Składa się z 26 stwierdzeń, na które uczestnicy odpowiadają, określając, w jakim stopniu się z nimi zgadzają. Stwierdzenia dotyczą różnych aspektów psychopatii, takich jak:
- Antyspołeczność - tendencja do naruszania norm społecznych i przepisów prawa (np. „Często wdawałem się w kłótnie”).
- Egocentryczność - skupienie na własnych potrzebach i interesach kosztem innych.
- Brak empatii - niezdolność do odczuwania współczucia wobec innych osób.
Bodźce Navona to narzędzie wykorzystywane w psychologii poznawczej do badania procesów uwagi oraz percepcji globalnej i lokalnej. Zostały one nazwane na cześć psychologa Davida Navona, który opisał je w 1977 roku. Bodźce te składają się z Dużych liter (kształtów), które są zbudowane z wielu małych liter, na przykład:
- Litera „T” zbudowana z małych „E”.
- Litera „H” zbudowana z małych „S”.
Źródło: Dailymail